Belirtke Tablosu

BELİRTKE TABLOSU


Belirtke Tablosu dersin ünitelerinin yani konularının kolaydan zora, basitten karmaşığa, somuttan soyuta ve birbirinin ön koşulu olarak yakın çevre ve zamandan uzağa doğru sıralandığı, hedeflerin aynı çizelgede aşamalı olarak bulunduğu ve içerikle hedefler arasındaki ilişkilerin gösterildiği bir tablodur. Bu tabloda, ünitenin konuları ve hedefleri birbirine paralel olarak yer alır. Hedeflerin hangi kategoride (yani Bilişsel, Duyuşsal ve Psiko-motorların) ve hangi düzeyde (bilgi, kavrama vb.) oldukları belirlenir.

Hedeflerin ünite ve basamak bazında toplam sayıları belirlenir. Bütün bu hedefler tabii ki konuların önemlilik derecesine göre belirlenmektedir.

Test hazırlarken de, belirtke tablosunda bulunan hedef davranışların göz önünde bulundurularak madde sayısı belirlenir. Testte bulunacak madde sayısını, daha önceden hazırlanmış olan hedef ve davranışlar belirler.

Burada, belirlenen hedefler ile test maddelerinin sayısı, testin kapsam geçerliliğini sağlayacağı şekilde planlanmalıdır. İşlenen tüm konular, önemlilik derecesine göre yoklanmalıdır.

Ölçme aracını hazırlanmasında belirtke tablosu çok önemlidir. Belirtke tablosu hazırlanmadan tutarlı bir ölçme aracı hazırlanamaz. Ayrıca yine belirtke tablosu yıllık ve günlük ders programı hazırlanmasında, derste kullanılacak öğretim stratejisi, kuram, yöntem ve tekniklerin belirlenmesinde öğretmene yol gösterici olabilir.

BLOOM TAKSONOMİSİ

1. BİLGİ

Alt düzey kazanım basamağıdır. Bu basamakta herhangi bir nesne ve olguyla ilgili bazı özellikleri kişinin görünce tanıması, sorunca ezberden aynen tekrar etmesi davranışlarını kapsar. Bir alana özgü bilgileri, ilke ve genellemeler bilgisini, terimleri, olguları, sınıflamaları, araç-gereçleri bilgisini, ölçütleri, yöntemleri, ilke ve genellemeleri; hatırlar, tanır, seçer, işaretler, gösterir, tanımlar, listeler, söyler, eşleştirir, altını çizer.

Bilgi basamağına örnek kazanım ifadeleri şunlardır:

Güneş takvimini tarihte ilk kez kimlerin kullandığını söyler.
Sosyal bilgiler dersinde verilen kavramların tanımını yapar.
Matematik dersinde verilen geometrik şekillerden isteneni bulup işaretler.
Trafik ve İlkyardım dersinde trafik ışıklarının renklerini sayar.
Yeşil bir bitkinin solunumda çıkardığı maddeleri verilen seçeneklerden işaretler.

2. KAVRAMA

Kavrama basamağındaki davranışlar, öğrencilerin daha önce öğrendiklerini zihinsel bir işlemden geçirerek farklı biçimlerde ifade edebilecekleri davranışlardan oluşmaktadır. Bu durum öğrencinin daha önce öğrendiklerini kendi diliyle yeniden ifade edebilmesini, bir bilginin vermek istediği mesajı daha açık ve anlaşılır biçimde sunabilmesini ya da bilgi basamağında kazanmış olduğu bilgilerin verilerinden yararlanarak bu bilgiyi daha ötelere götürebilme, yorumlayabilme, bu bilgilerden bir sonuca varabilme yeterliliğini gösterebilmesini gerektirmektedir.

Kavrama üçe ayrılır.

i. Çevirme
ii. Öteleme
iii. Yorumlama

i. Çevirme: Bir bilgi bütününü başka bir bilgi bütününe dönüştürebilme, yeniden düzenleme, tablolaştırma, şekille göstermedir.

· Metin halinde verilen sayısal verileri çubuk grafiği ile gösterir.

ii. Öteleme: Tahmin edebilme, kestirebilme, yordama.
· Bir paragraftan sonra gelen cümleyi tahmin eder.
· Sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin bazı kurallara uyup uymamalarının doğuracağı sonuçları söyler.
· Yazılmış bir konuya başlık bulur.


iii. Yorumlama: Bir bilgi bütününü kendi ifadeleri ile açıklama, özetleyebilme, örnekler verebilme, benzerlik ve farklılıkları ifade edebilme, ana ve yan fikirleri bulabilme, açıklayabilme, tablo ve grafik okuyabilme, neden-sonuç ilişkilerini açıklayabilme.

· Atatürk İlkelerinin önemini söyler.
· Osmanlıların Rumeli’ye geçişi ile ilgili olguları açıklar.
· Çevre kirliliğine örnekler verir.
· Türkçe dersinde noktalama işaretlerinin önemini açıklar.

3-UYGULAMA

Öğrencinin kendisi için yeni olan, daha önce hiç karşılaşmadığı bir sorunu çözebilme yeterliğine kavuşması bu ana basamakta olur. Öğrencinin daha alt basamaklarda öğrendiklerini yeni durumlarda kullanabilme yeteneklerini içermektedir. Öğrenci sorun çözerken kuralları, yöntemleri, ilkeleri yeni durumlarda kullanır, uygular, problem çözer. Sosyal bilgiler derslerinde işlenen göç, nüfus artışı, tarım, turizm, ticaret gibi konularda öğrenciye bir sorun verilip, öğrencinin bu sorunu çözmesi bu basamakla ilgili bir davranıştır.

Uygulama basamağına örnek kazanım ifadeleri şunlardır:

Ekvator üzerinde bulunan yerlerde gece ile gündüzün ne zaman eşit olduğunu işlemle açıklar.

Metinde noktalama işaretlerini doğru kullanır.

Havuz problemlerini çözer.

İngilizce dersinden öğrendikleri bilgilerle bir turiste adres tarif eder.Matematik dersinde verilen problemi çözer.


4-ANALİZ

Bir bilgi bütününü öğelere, ilişkilere ve örgütleme ilkelerine göre ayrıştırabilme, ilkeleri bulabilme, öğelerini bulup seçme, aralarındaki ilişkileri açıklayabilme, bütünün parçalarını karşılaştırabilme, sınıflandırabilme, ana hatlarını gösterebilme, bir sistemin ya da iletişim biçiminin hangi ilkelere göre kurulduğunu ve işlediğini ortaya koyabilme gücüyle ilgili davranışsal yeterlikleri içerir.

Analiz basamağına örnek kazanım ifadeleri şunlardır:

· Cümleyi öğelerine ayırır.
· Osmanlı imparatorluğunu ekonomik gücü açısından dönemlerine ayırır.



5-SENTEZ

Bireyin daha önceki öğrendiklerinden yararlanarak belli bir amaca hizmet edebilecek fikirleri, parçaları ve öğeleri belli ilişki ve kurallara göre birleştirip, yeni bir bütün oluşturma yeteneğinin kazandırıldığı basamaktır. Öğrencinin sentez düzeyinde bir davranış gösterebilmesi, çok yönlü düşünerek, yaratıcılık gösterebilmesini gerekli kılar. Sentezde yenilik, buluş, icat, özgünlük söz konusudur.

Sentez basamağına örnek kazanım ifadeleri şunlardır:

· Komşularımızla ilgili temel sorunların çözümü için özgün bir görüş geliştirir.
· Şiir yazar.
· Kuram geliştirir.
· Trafik kazalarını azaltmak için yolların nasıl düzenlenmesi gerektiği konusunda orijinal bir proje hazırlar.
· Türkçe dersinde verilen atasözüne uygun bir kompozisyon yazar.
· Matematik dersinde verilen problemi çözmek için özgün bir yöntem geliştirir.
· Sosyal Bilgiler dersinde çevrenin korunması amacı ile bir proje hazırlar.



6- DEĞERLENDİRME

Değerlendirme düzeyindeki davranışlar daha çok bireyin herhangi bir bilişsel ürünü değerlendirebilme, yani bu konuda bir değer yargısı geliştirebilme gücünü gösterebilmesi ile ilgilidir. Değerlendirme gücü ise; bir konu ile ilgili tutarlılık ve tutarsızlıkları belirleyebilme, bir gerekçeden mantıklı bir sonuca ulaşılıp ulaşılamayacağını anlayabilme, bir tartışmadaki mantık yanılgılarını fark edebilme, bir aracın çeşitli ölçütler yönünden uygun olup olmadığını belirleyebilme, belli ölçütler açısından bir bilgi bütününü değerlendirebilme gibi yeterlilikler içerir. İç ve dış ölçütleri değerlendirir, eleştirir, yargılarda, saptamalarda bulunur, tartışır, ispat eder, savunur.

Değerlendirme basamağına örnek kazanım ifadeleri şunlardır:

· Bir kitabı eleştirir.
· Bir toplumsal sorunun giderilebilmesi için önerilen çözüm yolunu belli ölçütlere göre değerlendirir.
· Bir giysiyi, üründe bulunması gerekli öğeler açısından değerlendirir.
· Termik santraller ile atom santrallerini enerji üretimi açısından değerlendirir.
· Hava kirliliğini önlemeye yönelik alınan önlemleri belli ölçütlere göre değerlendirir.
· Türkçe dersinde okuduğu edebi bir metni, edebi bir metinde bulunması gereken ölçütlere göre eleştirir.
· Matematik dersinde kendisine verilen problemi çözüm yollarına uygunluğu açısından değerlendirir.
· Sosyal Bilgiler dersinde çevreyi korumaya dönük hazırlanmış bir projeyi sağlayacağı yararlar açısından eleştirir.

puantinizm

PUANTİLİZMGÖRSEL TASARIM ÖGELERİNOKTANokta, görsel anlatımın temel ögelerinden biridir. Objektif tanımı ile yer belirleyici bir işarettir. Görsel olarak nokta; bulunduğu yere göre küçük, merkezsel benektir. Bir nokta mekan içindeki ( uzaydaki ) bir pozisyonu ( durumu ) gösterir. İki çizginin birleştiği ya da kesiştiği yeri gösterebilir, bir düzlemin köşesini, bir işareti, bir yeri belirler. Nokta düzensizliğin içinde ilk düzen elemanıdır. Nokta, geometrik olarak görselliğin anlatımında çeşitli büyüklüklerde, boş ya da dolu yuvarlaklar olarak değerlendirilir. Biçimi oluşturan elemanlardan biri olan nokta, düzen içerisinde sözü bulunan bir elemandır. Noktanın yüzey üzerinde sayıları arttıkça etkileri de değişik olur. Tek başına durgunluğu ifade eden nokta çoğaltıldıkça giderek dinamizme, ritme ya da kargaşaya dönüşebilir. Noktalar yanyana geldiklerinde birbirleriyle ilişkiye girer, bu bağıntı bazen çizgiselliğe bazen de lekeselliğe dönüşebilir. Noktanın yanına ikinci bir nokta geldiğinde kompozisyon ilkeleri başlar. Nokta bulunduğu yer ve çevreye göre noktadır. Evren içinde dünya noktadır. Çok uzakta bir uçak ta nokta izlenimi verir. Renk olarak ta gri imajı verir.Ayrıca bir çok alanda görselliğin dışında da kullanılır. Örneğin; suyun kaynama noktası, erime noktası, patlama noktası, birleştirme, kesişme noktası... Canlı ya da cansız doğaya baktığımızda çok sayıda ve sınırsız olanaklar gösteren noktasal oluşum ve etkilerle karşılaşırız. Çeşitli böceklerin dış görünüşlerinde, büyüyen-küçülen, düzenli-düzensiz, renkli-renksiz benek ya da birimlerin oluşturduğu doku örnekleri...Bazı bitki ve hayvanların yapılarında noktasal düzenlere rastlanır.Resimsel anlatımda nokta; denge, hareketi durdurma ( nokta koyma ) vs. olarak kullanılır. Belli büyüklük ve küçüklükte noktalar, renk unsuru ile birlikte matematiksel sistemlerde düzenlenerek kullanıldığında optik bir takım anlatımlara olanak sağlar. Nokta diğer görsel anlatım ögeleri ile ilişkili olarak yeni anlatım o...

Noktacılık veya puantilizm 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında Fransız yeni izlenimci ressamlar tarafından yaygın olarak kullanılmış bir resim tekniğidir. Bu teknikle yapılan resimlerde, çok sayıda ufak temel renk noktası, birbiriyle karıştırılmadan bir araya getirilerek izleyicinin gözünde çeşitli ara renklerin illüzyonu oluşturulur.Puantilizm, insan gözünün, birbirine yakın duran ufak renk noktalarını birleşik görmesi esasına dayanır. Bu tekniği başarıyla kullanabilmek, renk teorisi konusunda iyi bir eğitim gerektirir. Puantilizm (Fr. pointillisme) kelimesi ilk olarak 1880'lerde bu teknikle alay eden sanat eleştirmenleri tarafından kullanılmış olsa da, bugün küçümseme anlamı içermez.Puantilizm tekniğini başarıyla kullanan ressamlar arasında Georges Seurat, Paul Signac, Camille Pissarro ve Henri-Edmond Cross sayılabilir.Günümüzün televizyon ve bilgisayar ekranlarının çalışma prensibi de aslında puantilisttir, çünkü bu cihazlarda çok sayıda küçük kırmızı, yeşil ve mavi nokta bir araya getirilerek geniş bir renk paleti yaratılır.Puantilizm

Noktacılık veya puantilizm, 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında Fransız yeni izlenimci ressamlar tarafından yaygın olarak kullanılmış bir resim tekniğidir. Bu teknikle yapılan resimlerde, çok sayıda ufak temel renk noktası, birbiriyle karıştırılmadan bir araya getirilerek izleyicinin gözünde çeşitli ara renklerin illüzyonu oluşturulur.
Puantilizm, insan gözünün, birbirine yakın duran ufak renk noktalarını birleşik görmesi esasına dayanır. Bu tekniği başarıyla kullanabilmek, renk teorisi konusunda iyi bir eğitim gerektirir. Puantilizm (Fr. pointillisme) kelimesi ilk olarak 1880'lerde bu teknikle alay eden sanat eleştirmenleri tarafından kullanılmış olsa da, bugün küçümseme anlamı içermez.
Puantilizm tekniğini başarıyla kullanan ressamlar arasında Georges Seurat, Paul Signac, Camille Pissarro ve Henri-Edmond Cross sayılabilir.
Günümüzün televizyon ve bilgisayar ekranlarının çalışma prensibi de aslında puantilisttir, çünkü bu cihazlarda çok sayıda küçük kırmızı, yeşil ve mavi nokta bir araya getirilerek geniş bir renk paleti yaratılır.
1 tam turkcesi noktacılık olarak kullanılabilecekken fransızca pointillismeden esinlenip kullandığımız kelime..bir cesit resim ya da fotograf teknigi..puantilizm etkisindeki ressamlar renkleri küçük noktacıklar biçiminde gruplayarak sergilerler..bu etkideki en ünlü ressamlardan biri georges seuratdır
2.bu resimlerde siyah kullanilmaz genellikle ve boyalar da karistirilmaz.. ana renklere sadece beyaz eklenir.. boyle bir resim yapmaya calismak insani delirtebilir, baslamadan once akil sagligini dusunmek gerekir.
3.(misal olarak) mavi ve sari noktalari yan yana koyup bunlarin uzaktan incelenmesiyle yesili yaratan sanattir. acayip sabir gerektirir (tahminen).bu yuzdendir ki sabir en buyuk erdemdir diyen sanatcilar (georges seurat) olayi asmislardir.

4. tekniğe göre; renklerin kusursuzluğu birbirine girmemesiyle *sağlanacağından ötürü, noktalar halinde yanyana getirilmelidir. rengin parçalanması.

5. neo-empresyonist ressamlar georges seurat, camille pissarro ve paul signac denilince akla ilk gelen, parlak renklerin comertce kullanildigi, bazi sanat yorumculari tarafindan "renkli konfeti" teknigi olarak adlandirilan sanat akimi.
6. ayrıca inking tekiğine yardımcıdır. tara tara nereye kadar, arada bi konunun göz kapağında falan baya işe yarar, eğreti durmaz. tabii her konunun göz kapağı yok.
7. firca darbeleri kucuk noktalar $eklinde olabilecegi gibi, kucuk virgulsel egriler $eklinde de olabilir bu teknikte.

Özel Öğretim Yöntemi

1. Öğretim Metodu

Proje Tabanlı Öğrenme

Proje tabanlı öğrenme, öğrencilerin bilgiyi almak yerine bilgiyi yapılandırdıkları ve bilgiyi ürüne dönüştürdükleri bir yaklaşımdır. İlköğretimde, öğrenme etkinliklerinin gerçekleştirilmesinde ideal bir yaklaşım olan proje tabanlı öğrenme, öğrencinin bağımsızlığını desteklemekte, farklı yeteneklere sahip öğrencilere farklı yardımlar sağlamakta, programda esnek yaklaşım ve etkinliklere izin vermekte ve diğer öğretim yaklaşımları ile birlikte kullanılabilmektedir. Proje tabanlı öğrenme, öğrencilerin öğrenmeye etkin olarak katılmasını sağlayarak ve iş birlik içinde bir şeyler üretmelerine olanak vererek, derslerin daha etkili, verimli ve üretici olmasını sağlayabilir. Proje tabanlı öğrenme öğrenci başarısını artırmaktadır. Gerek öğrenciler ve gerek öğretmenlerce, proje tabanlı öğrenmenin en çok öğrenmeyi zevkli ve eğlenceli kıldığında öğrenmeyi anlamlı hale getirdiği görülmüştür. Öğrenmenin zevkli, eğlenceli ve anlamlı kılınması öğrencileri motive etmektedir. Bu nedenle, proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerde ilgi ve istek yarattığı ve dolayısıyla öğrencileri motive ettiği ortaya çıkmaktadır. Başarının yanında, işbirliği ve dayanışmayı artırmak, zengin öğrenme deneyimi sağlamak, araştırarak öğrenmeyi sağlamak, öğrenmeyi kolaylaştırmak, kendine güven duygusu geliştirmek, öğrenmede sorumluluk almayı sağlamak ve yaparak yaşayarak öğrenmeye olanak sağlamak proje tabanlı öğrenmenin sağladığı diğer önemli yararlar arasındadır. Proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerde el becerisi, araştırma becerisi, drama becerisi, deney yapma becerisi, bir ürün geliştirme becerisi, yazma ve çizme becerisi, bilgisayar kullanma becerisi, düşünme becerisi, işbirliği yapma becerisi ve sunum yapma becerisi gibi çok çeşitli beceriler kazandırdığını göstermektedir. Proje tabanlı öğrenme sürecinde az da olsa sorunlar da yaşanmaktadır. Çok fazla olmasa da bilgiye ulaşma, grup üyeleriyle iletişim kurma ve ürün geliştirmede zorlukların olduğunu; sürecin başlangıcında yönteme alışamama ve konuları anlayamama sorunlarının da yaşandığını göstermektedir. Proje tabanlı öğrenme, öğrenmeyi zevkli, eğlenceli ve anlamlı kılarak öğrencileri öğrenmeyle meşgul etmekte, öğrenmeyle meşgul olan öğrenciler motive olmakta ve motive olan öğrenciler de başarılı olmaktadırlar. Sonuç olarak, proje tabanlı öğrenme, geleneksel öğretime göre öğrenciye zengin öğrenme yaşantıları sağlayarak öğrencileri öğrenme sürecinde mutlu etmektedir.[1]

2. Teknoloji ve Materyal Kullanımı
Hesap Makinesi

Teknoloji destekli matematik öğretimi bakış noktasından her türlü hesap makinesini matematik öğretimi ve öğrenme etkinliklerinde yararlı ve etkin kullanma, matematik eğitimini iyileştirmek ve geliştirmek için yararlı bir uğraş, ayrıca sahip olduğu gizil güç nedeniyle göz ardı edilmemesi gereken bir araçtır. Belirtilen uğraşılar için kâğıt-kalem başta olmak üzere bazı kayıt araçlarına gereksinim duyulur; her türlü aracın yerinde, uygun koşullarda ve etkin kullanılması gerekir. Bunun en önemli bir nedeni söz konusu araçların kolaylıkla kaydedilebilen ve yitmeyen bellek özelliklerinin olmasıdır. Ayrıca söz konusu konularda etkileşimli ve yararlı etkinlikleri düzenleme, edinilen bilgi ve becerilerden yararlanarak gerçek dünya problemlerini çözmede ileri hesap makinelerini etkin kullanma matematik eğitiminin temel araçlarından biridir. Hesap makinesi problem çözümünde yardımcı olur ve öğretmenlere yeni kaynak/uygulamalar sağlar. Hesap makineleri erişiminin kolaylığından dolayı erken yaşlarda teknolojiyle tanışılmasını sağlar. Okulda öğrenilen matematiğin günlük yaşamla bağdaşmasını sağlar. Hesap makinesi problemlerin daha gerçekçi sayılar içermesine olanak sağlar. Böylece işlemsel zorlukların önüne geçilerek öğrencilerin problemin özüne eğilmelerine yardımcı olur. Hesap makinesi tahmin etme becerisini geliştirir. Sonuç olarak teknoloji destekli öğretim ve öğrenme öğrencilerin zihinsel gelişimine engel olmayıp onların zihinsel gelişimi, işlem ağırlıklı alıştırmaları pekiştirme, kavramları anlama ve problem çözme becerilerini olumlu yönde etkilemektedir. Daha açıkçası hesap makinelerinin temel becerilerini gelişimini engellemediğini, aksine kavramsal anlayışı, problem çözmede matematiğe yönelik olumlu tutum geliştirilmesine yardımcı olduğu görülmektedir.[2]

3. Değerlendirme Tekniği
Portfolyo (Bireysel Gelişim Dosyası)

Performans değerlendirme tekniklerinden biri de gelişim dosyalarının değerlendirilmesidir. Gelişim dosyaları, bir ya da birçok alanda öğrencilerin öğrenme sürecindeki başarılarını, gelişmelerini ve çabalarını gösteren çalışmalarının amaçlı olarak toplandığı dosyalardır. Gelişim dosyası hazırlama sürecinde, öğrenciler, seçme, toplama ve yansıtmalarını yaparken bilgiler arasında bağlantılar kurar ve eleştirel düşünürler. Bu nedenle, gelişim dosyası hazırlama, öğrenciler için aynı zamanda bir öğrenme sürecidir. Bu gelişim dosyalarında hikâyeler, makale ve eleştirileri, ders ve ünite planları, öğrenci, öğretmen ve aileyle yapılan görüşme kayıtları, materyaller, projeler, değerlendirme araçları yanında öğrenme ve öğretmeye ilişkin düşünce ve anlattığı dersler hakkındaki geri bildirimleri bulunur. Sonuç olarak, gelişim dosyasına dayalı değerlendirme kapsamlı ve bütüncül bir değerlendirmedir. Ayrıca gelişim dosyasına dayalı değerlendirme uygulamalarına ilişkin daha kapsamlı ve ayrıntılı durum çalışması vb. araştırmalar yapılarak sürecin değerlendirilmesi yapılabilir.[3]








[1] Gültekin, M. AÜ Eğ. Fak. Proje Tabanlı Öğrenmenin Beşinci Sınıf Fen Bilgisi Dersinde Öğrenme Ürünlerine Etkisi
[2] Ersoy, Y. ODTÜ Eğ. Fak. Teknoloji Destekli Matematik Öğretimi-II: Hesap Makinesinin Matematik Etkinliklerinde Kullanılması
[3] Ersoy, A.F. AÜ Eğ. Fak. Öğretmen Adaylarının Gelişim Dosyasına Dayalı Değerlendirmeye İlişkin Görüşleri